κραταιός

-ή, -ό, θηλ. και -ά (AM κραταιός, -ά, -όν, Α θηλ. και -ή)

1. αυτός που έχει μεγάλη δύναμη, ισχυρός, δυνατός, ρωμαλέος (α. «κραταιή δυναστεία» β. «κραταιά αυτοκρατορία» γ. «θάνατος και μοῑρα κραταιή», Ομ. Ιλ.

δ. «Τροίαν κραταιὸς Τελαμὼν πόρθησε», Πίνδ.

ε. «ἐν γὰρ χειρὶ κραταιᾷ ἐξήγαγεν ὑμᾱς κύριος ἐντεῡθεν», ΠΔ)

2. σθεναρός, τολμηρός (α. «κραταιή επέμβαση» β. «ἔπος ἐκβαλεῑν κραταιόν», Πίνδ.)

3. (για πράγματα) ανθεκτικός, σκληρός («τόξων κραταιῶν καὶ μεγάλων», Πλούτ.)

αρχ.

1. το θηλ. ως ουσ. ἡ κραταιά

το φυτό χελιδόνιο

2. (για έδαφος) πετρώδες ή λιθόστρωτο

3. φρ. αστρολ. «κραταιοὶ ἡγεμόνες» — μερικές κατώτερες θεότητες που παράλληλα με τις ανώτερες προΐσταντο τών ζωδιακών άστρων.

επίρρ...

κραταιώς (AM κραταιῶς)

ισχυρά, δυνατά, σθεναρά («κραταιῶς διαφυλάττειν», Φιλ.).

[ΕΤΥΜΟΛ. Πιθ. < κραται- (< κράτος*), κατά το παλαιός

κατ' άλλους, ο τ. κραταιός σχηματίστηκε υποχωρητικά από το θηλ. κραταιή < *κράταια, θηλ. τού κρατύς (πρβλ. Πλαταιαί: πλατύς)].